ยาคุมกำเนิดนั้นมีหลายแบบหลายประเภทจนหูตาลาย จะเลือกใช้ก็กลัวว่ายาคุมที่เลือกจะไม่ตรงวัตถุประสงค์ แถมยังกังวลว่ากินแล้วจะเกิดผลข้างเคียงแบบไหนตามมา สาวๆ ที่จะเริ่มต้นกินยาคุม แต่กลับไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นเลือกกินยาคุมตัวไหนดี
มาค่ะ! วันนี้จะพามาบอกวิธีเลือกยาคุมกำเนิดให้เหมาะสมกับตัวเอง รับรองว่าแค่เลือกใช้ยาคุมให้ถูก ชีวิตเราจะดีขึ้นเยอะ! เพราะการเลือกยาคุมที่ใช่ ไม่ใช่เรื่องยากอย่างที่คิด
ประเภทยาคุมกำเนิด
ยาคุมกำเนิดในท้องตลาด จะแบ่งเป็น 3 แบบ ซึ่งจะมีความแตกต่างกันดังนี้
1.ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนเดี่ยว (Progestrogen-only pills – POP)
เป็นยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดที่มีฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพียงอย่างเดียว ซึ่งเหมาะกับผู้ที่มีข้อจำกัดในการใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน หรือใช้ในช่วงที่ให้นมบุตรหลังคลอด หรือผู้หญิงอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป รวมทั้งคนที่สูบบุหรี่, เป็นโรคอ้วน, ไขมันในเลือดสูง, หรือมีความเสี่ยงเป็นโรคความดันสูง หรือโรคเบาหวาน
_____
2.ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (Combined Oral Contraceptive – COC)
เป็นยาคุมกำเนิดที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสโตรเจน เป็นยาคุมที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ตัวยาจะแบ่งออกเป็น
- ยาคุม 21 เม็ด จะประกอบด้วยเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด เมื่อกินหมดแผงแล้ว ต้องเว้นยา 7 วัน แล้วค่อยเริ่มกินยาแผงใหม่
- ยาคุม 28 เม็ด แบบ 21+7 เม็ด จะประกอบด้วยเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ด และเม็ดแป้ง 7 เม็ด เมื่อกินครบ 28 เม็ดแล้วสามารถเริ่มกินยาแผงใหม่ได้ในวันถัดไป
- ยาคุม 28 เม็ด แบบ 24+4 เม็ด จะประกอบด้วยเม็ดยาฮอร์โมน 24 เม็ด และเม็ดแป้ง 4 เม็ด เมื่อกินครบ 28 เม็ดแล้วสามารถเริ่มกินยาแผงใหม่ได้ในวันถัดไป
_____
3.ยาคุมฉุกเฉิน
เป็นยาคุมกำเนิดที่ใช้สำหรับหลังมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ ซึ่งควรทานภายใน 12 ชั่วโมง และไม่เกิน 72 ชั่วโมง ซึ่งมีทั้งแบบยาคุมฉุกเฉิน 1 เม็ดและแบบ 2 เม็ด แนะนำให้สาวๆ เลือกใช้ยาคุมฉุกเฉินแบบชนิด 1 เม็ด เนื่องจากให้ความสะดวกกว่า ไม่ต้องกลัวลืมกินเม็ดที่ 2 อีกทั้งผลข้างเคียงยังไม่ต่างจากยาคุมฉุกเฉินแบบชนิด 2 เม็ด
ยาคุม เลือกตัวไหนดี?
สาวๆ หลายคนก็มีปัญหาต่างกัน เพราะฉะนั้นยาคุมกำเนิดเองก็มีหลายแบบให้เลือก เพราะนอกจาก ประเภทยาคุมกำเนิด ที่ซิสบอกสาวๆ ไปข้างต้น ยาคุมกำเนิดก็ยังมีแบบ 21 เม็ดหรือ 24+4 อีกทั้งสีแผงยาก็มีความแตกต่างกันตามปริมาณฮอร์โมน และตัวอย่าง เพื่อที่จะช่วยแก้ปัญหาให้กับสาวๆ ที่มีปัญหาไม่เหมือนกันนั้นเอง
เพราะฉะนั้นซิสจะแนะนำวิธีการเลือกยาคุมกำเนิด ตามสรรพคุณของตัวยาคุม เพื่อให้สาวๆ สามารถเลือกยาคุมให้เหมาะกับอาการ และปัญหาของตัวเองได้
1. ยาคุมช่วยรักษาสิว ไม่ทำให้บวมน้ำหรืออ้วนขึ้น
คำแนะนำ : ยาคุมฮอร์โมนรวม ที่มีตัวยา “ดรอสไพรีโนน” (Drospirenone) ซึ่งมีฤทธิ์ต้านฮอร์โมนเพศชาย ทำให้ลดการเกิดสิว ผิวมัน และยังมีฤทธิ์ต้านการบวมน้ำ ยาคุมลดสิวไม่อ้วน ไม่ทำให้อ้วนบวม น้ำหนักไม่เพิ่มขึ้น และควรมีปริมาณฮอร์โมน ไม่เกิน 30 ไมโครกรัม เพื่อช่วยลดอาการข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน เช่น อาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนหัว เป็นต้น
2. ยาคุมปรับฮอร์โมน ลดอาการ PMS และ PMDD หรือ อาการก่อนมีประจำเดือน
คำแนะนำ : ยาคุมฮอร์โมนรวม ช่วยลดอาการ PMS และ PMDD อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นก่อนจะมีประจำเดือน 1-2 สัปดาห์ เช่น ปวดท้องประจำเดือน อ้วนบวม พุงป่อง คัดตึงหน้าอก เป็นสิวฮอร์โมน อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย
ซิสแนะนำให้ใช้ยาคุมฮอร์โมนรวม ที่มีตัวยา “ดรอสไพรีโนน” (Drospirenone) และปริมาณฮอร์โมน เพียง 20 ไมโครกรัม ซึ่งเป็นยาคุมชนิด 24+4 เม็ด จะเป็นเม็ดยา 24 เม็ด และเป็นเม็ดแป้ง 4 เม็ด ยาคุมสูตรนี้เป็น ยาคุมปรับฮอร์โมนให้คงที่ ช่วยลดอาการก่อนมีประจำเดือน (PMS) และอาการ PMS ขั้นรุนแรง (PMDD)
อ่านเพิ่มเกี่ยวกับ PMS & PMDD ตัวการ ‘ปวดท้องเมนส์’ และ ‘อารมณ์แปรปรวน’
3. ยาคุมฮอร์โมนต่ำ สำหรับมีปัญหาประจำเดือนมามาก หรือกินยาคุมแล้วอาเจียน เวียนหัว
คำแนะนำ : ยาคุมฮอร์โมนรวม แบบมฮอร์โมนต่ำที่สุด สาวๆ คนไหนที่เคยกินยาคุมแล้วมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนหัวหรือมีปัญหาประจำเดือนมามาก แนะนำให้ใช้ยาคุมฮอร์โมนรวม ที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำที่สุด เพียง 15 ไมโครกรัม จึงไม่ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ
อ่านเพิ่มเกี่ยวกับ แพ้ยาคุม! อาการแบบไหน แก้ไขอย่างไร
4. ยาคุมสำหรับคุณแม่ให้นมลูกหรือหลังคลอดลูก และผู้ที่มีความเสี่ยงเป็นโรคต่างๆ
คำแนะนำ : ยาคุมฮอร์โมนเดี่ยว ที่มีฮอร์โมนโปรเจสโตรเจนตัวเดียว
- สำหรับสาวๆ ที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร หรือหลังคลอด 6 สัปดาห์ขึ้นไป และไม่ควรใช้ยาคุมฮอร์โมนรวมเพราะอาจส่งผลต่อปริมาณน้ำนม
- สำหรับสาวๆ ที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป, สูบบุหรี่, เป็นโรคอ้วน, ไขมันในเลือดสูง, หรือมีความเสี่ยงเป็นโรคความดันสูง หรือโรคเบาหวาน เพราะยาคุมฮอร์โมนเดี่ยวมีความปลอดภัย สามารถใช้ได้ในผู้หญิงที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ
อ่านเพิ่มเกี่ยวกับ คุณแม่หลังคลอดกินยาคุม ได้ตอนไหน? หรือ คุณแม่ช่วงให้นมลูกสามารถกินยาคุมได้หรือไม่?
5. ยาคุมฉุกเฉิน 1 เม็ด ป้องกันการตั้งครรภ์ในกรณีฉุกเฉิน เท่านั้น!
คำแนะนำ : ยาคุมฉุกเฉิน มีไว้เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ในกรณีฉุกเฉินเท่านั้น กิน 1 เม็ดจบไม่ต้องกลัวลืม ประกอบด้วยตัวยา Levonorgestrel 1.5 mg.
ควรใช้ยาคุมฉุกเฉินตอนไหน? สำหรับสาวๆ ที่มีความจำเป็นที่ต้องการป้องกันการตั้งครรภ์แบบฉุกเฉินการคุมกำเนิดที่ไม่ถูกต้อง หรือล้มเหลว เช่น ถุงยางแตก หลุด ใส่ไม่ถูกต้อง ลืมกินยาคุมกำเนิด หลังจากที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
อ่านเพิ่มเกี่ยวกับ วิธีกินยาคุมฉุกเฉิน 1 เม็ด โดยเภสัชกร
_____
การกินยาคุมกำเนิดนอกจากจะช่วยในการคุมกำเนิดแล้ว ตัวยาคุมกำเนิดเองก็ยังมีส่วนในการช่วยสาวๆ ที่มีปัญหาเกี่ยวกับฮอร์โมน เพราะฉะนั้นการเลือกกินยาคุมกำเนิดให้เหมาะกับตัวเองจึงเป็นเรื่องสำคัญ
_____
สาว ๆ ที่ยังส่งสัย ความแตกต่างระหว่าง ยาคุมกําเนิดรายเดือน กับ ยาคุมฉุกเฉิน สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่..
ยาคุมกําเนิดรายเดือน VS ยาคุมฉุกเฉิน เลือกแบบไหน ใช้ในสถานการณ์อะไรบ้าง?
_____
และหากสาวๆ คนไหนยังมีข้อสงสัย ก็สามารถปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านฮอร์โมนและการคุมกำเนิดได้ที่.. ‘PHARMASIS’ ร้านขายยาที่เข้าใจผู้หญิง ตามร้านขายยาที่อยู่ใกล้บ้านของทุกคนได้เลยค่ะ
ค้นหาร้านขายยาที่เข้าใจผู้หญิงใกล้บ้านได้ตามลิงก์นี้เลยนะคะ คลิก
