อุบัติเหตุเกิดขึ้นได้เสมอ! ใครเกิด Accident กับเรื่องอย่างว่าโดยไม่ได้ป้องกันอย่าปล่อยเลยตามเลยนะ เพราะถ้าท้องโดยไม่พร้อมสารพัดปัญหาจะตามมาอีกเพียบ …เดี๋ยวนี้มีทางออก ยาคุมฉุกเฉิน ไงเธอ
ชื่อก็บอกอยู่แล้วว่าเป็น ยาคุมฉุกเฉิน ดังนั้นก็เลยไม่ใช่ยาคุมแบบที่ทุกคนคุ้นเคยกัน บางคนอาจจะเคยได้ยิน แต่ไม่รู้ว่ามันกินยังไง มีแบบไหนบ้าง ป้องกันการตั้งท้องได้ชัวร์แค่ไหน วันนี้เราเลยจะมาเล่าให้เพื่อนๆ ฟัง พร้อมอัพเดทยาคุมฉุกเฉินตัวใหม่ที่เพิ่งเข้ามาด้วย!
ขอบอกข้อมูลเบื้องต้นไว้นิดนึงเนอะ ยาคุมฉุกเฉินเป็นยาคุมกำเนิดสำหรับป้องกันการตั้งครรภ์หลังมีเพศสัมพันธ์ไปแล้ว โดยจะมีระยะเวลากำหนดว่าต้องกินภายในกี่ชั่วโมง ซึ่งเภสัชกรจะแนะนำให้กินหลังมีเพศสัมพันธ์ให้เร็วที่สุดเพื่อประสิทธิภาพที่ดี ซี่งเรื่องที่อยากย้ำกับเพื่อนๆ คือ ยาคุมแบบนี้สำหรับเหตุ “ฉุกเฉิน” เท่านั้น ไม่ใช่ยาคุมสำหรับกินเป็นประจำ ดังนั้นไม่ควรกินบ่อยเพราะไม่ดีกับร่างกาย
สำหรับยาคุมฉุกเฉินในท้องตลาดตอนนี้จะมี 2 แบบคือ แบบกิน 1 เม็ด ครั้งเดียว ซึ่งมีตัวใหม่จากยุโรปเพิ่งเข้าไทยมาสดๆ ร้อนๆ เลย และแบบกิน 2 เม็ด 2 ครั้ง …แล้วมันต่างกันยังไง มาดูกัน
ยาคุมฉุกเฉินแบบกิน 1 เม็ด ครั้งเดียว
ขอพูดถึงตัวนี้ก่อนเลยจ้า เพราะปลื้มมาก เป็นตัวที่เพิ่งนำเข้ามาจากยุโรปสดๆ ร้อนๆ คือยี่ห้อ Tansy ONE ( แทนซี วัน ) ความเริดอยู่ตรงที่เป็นยาคุมฉุกเฉินชนิด 1 เม็ด มีตัวยา Levonorges trel 1.5 mg/เม็ด …ยาคุมฉุกเฉินแบบนี้ดียังไง มันดีตรงที่ กินเม็ดเดียว ครั้งเดียวจบ สะดวก ไม่ต้องกังวลว่าจะลืมเม็ดต่อไป ซึ่งไอ้การลืมนี่แหละคือสาเหตุหลักที่อาจทำให้ท้องได้ ซึ่งยาคุมฉุกเฉินแบบเม็ดเดียวที่ยุโรปและอเมริกาใข้กันมาเกิน 10 ปีละ ปัญหาเรื่องพลาดท้องแม้ว่าจะใช้ยาคุมฉุกเฉินแล้วนี่ เค้าเลยต่ำกว่าบ้านเรา
ยาคุมตัวนี้วิธีกินก็ง่ายมากๆ แค่กิน 1 เม็ดหลังมีเพศสัมพันธ์ให้เร็วที่สุดภายใน 12 ชั่วโมงและไม่เกิน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน (แต่เภสัชกรจะแนะนำให้กินเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้เพื่อให้ได้ผลดี) ประมาณว่าฉุกเฉินเม็ดเดียว ครั้งเดียว มั่นใจ ราคาอยู่ที่ประมาณ 80 บาท การที่เรากินยาคุมฉุกเฉินก็เพื่อป้องกันการตั้งท้อง ดังนั้นความมั่นใจในประสิทธิภาพและคุณภาพก็เป็นเรื่องสำคัญนะ ราคานี้กินแล้วไม่ท้อง นับว่าคุ้มมากกก
ยาคุมฉุกเฉินแบบกิน 2 เม็ด 2 ครั้ง
แบรนด์ที่เห็นตอนนี้มี Postinor ตัวนี้มีตัวยา Levonorges trel 0.75 mg/เม็ด วิธีใช้คือ กินเม็ดแรกให้เร็วที่สุดภายใน 72 ชั่วโมง จากนั้นจึงกินเม็ดที่ 2 ในอีก 12 ชั่วโมงต่อมา ซึ่งต้องจำเวลาดีๆ เลย ห้ามลืมกิน เพราะถ้าพลาดนี่อาจเสี่ยงต่อการตั้งท้องได้ สำหรับราคาตัวนี้จะอยู่ที่ประมาณ 60 บาท
การป้องกันและผลข้างเคียงของยาคุมฉุกเฉิน
เรื่องของประสิทธิภาพการป้องกันการตั้งท้อง จากกการศึกษาตัวยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ด จะมีประสิทธิภาพการคุมกำเนิดสูงสุดอยู่ที่ 97.4 %* เมื่อกินภายในเวลาที่กำหนด ในขณะที่แบบ 2 เม็ดจะมีประสิทธิภาพคุมกำเนิดอยู่ที่ 75 – 95.2%
ในส่วนของผลข้างเคียงนั้น ทั้ง 2 แบบมีพอๆ กัน เช่น ปวดหัว คลื่นไส้อาเจียน เลือดออกกระปริบกระปรอย รอบเดือนมาไม่ปกติหลังจากกินยา และแนะนำให้ปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนกิน และขอย้ำอีกครั้ง ยาคุมฉุกเฉิน เอาไว้ใช้ยามฉุกเฉินตามชื่อนะจ๊ะ ไม่ใช่ยาคุมสำหรับกินเป็นประจำ อย่ากินบ่อย! ถ้าต้องคุมกำเนิดเป็นประจำแนะนำวิธีอื่น เช่น ยาคุมธรรมดา หรือถุงยางอนามัยดีกว่า
* อ้างอิงจาก
Shohel et al. ,A systematic review of effectiveness and safety of different regimens of levonorges trel oral tablets for emergency contraception, BMC Women’s Health 2014, 14:54
กิติยศ ยศสมบัติ,Clinical case in Community Pharmacy:ข้อเท็จจริงของยาเม็ดคุมก าเนิดหลังมีเพศสัมพันธ์ levonorgestrel,โรคและยา,วารสารสมาคมเภสัชกรรมชุมชน,ปี่ที่16 ฉบับที่ 90เดือนกุมภาพันธ์ 2560
U lipristal a cetate versus levonorges trel for emergency contraception: a randomised non-inferiority trial and meta-analysis.
Anna F Glasier, Sharon T Cameron, Paul M Fine, Susan J S Logan, William Casale, Jennifer Van Horn, Laszlo Sogor, Diana L Blithe, Bruno Scherrer, Henri Mathe, Amelie Jaspart, Andre Ulmann, Erin Gainer
ขอขอบคุณ : Sudsapda