“อย่ากินยาคุมเลย เดี๋ยวอ้วน” คำนี้ใครได้ยินบ่อยยกมือขึ้น! ไม่ใช่คุณคนเดียวแน่ๆ ที่คิดว่าการรับประทานยาคุมกำเนิดแล้วจะเกิดผลข้างเคียงด้านลบต่างๆ นานาต่อร่างกาย แต่มายาคติที่ว่าจริงหรือไม่แค่ไหนกัน ไปหาคำตอบกันเลย
“ยาคุมกำเนิด ทำให้อ้วน”
หนึ่งในความเชื่อขั้นพื้นฐานที่ทำให้สาวๆ เราลังเลใจเวลาจะเริ่มคุมกำเนิดด้วยการกินยาคุมฯ ซึ่งจะว่าไปก็ใช่ว่าจะเป็นความเท็จไปเสียหมด เพราะจากการศึกษาวิจัยในสหรัฐฯ พบว่าแม้จะยังไม่มีเหตุผลมารองรับอย่างตรงไปตรงมาว่าการกินยาคุมกำเนิดนั้นทำให้น้ำหนักขึ้นได้อย่างไร หรือมีสารเคมีตัวไหนที่สัมพันธ์กับความอ้วนบ้าง แต่กลับมีผู้หญิงจำนวนไม่น้อยที่กินยาคุมฯ บางยี่ห้อแล้วน้ำหนักขึ้นถึง 11 ปอนด์ (5 กิโลกรัม) โดยเฉลี่ย ทั้งนี้อาจขึ้นอยู่กับส่วนผสมของยาบางตัว ปัจจุบันมียาคุมสูตรใหม่ที่ทำให้ไม่มีผลกระทบต่อน้ำหนักตัว และต้องดูพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกายด้วยว่าสอดคล้องกันหรือไม่ และอะไรที่เป็นสาเหตุที่แท้จริงของความอ้วนกันแน่
“กินยาคุมฯ ไปนานๆ เข้า ทำให้ท้องยากขึ้น”
แม้ทั่วไปแล้วร่างกายจะใช้เวลา 6-9 เดือนเพื่อปรับฮอร์โมนซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากยาคุมฯ แต่ก็ใช่ว่าพอหยุดยาคุมฯ แล้วจะตั้งท้องในทันทีไม่ได้ ตามสถิติแล้วก็มีบ้างเหมือนกันที่กลายเป็นว่าที่คุณแม่ไม่นานหลังจากที่หยุดกินยาคุมฯ เพราะใช่ว่ายาคุมฯ จะทำให้กลายเป็นหมันไปตลอดกาลซะเมื่อไหร่! เอาเป็นว่าควรทานคุมจนถึงเวลาพร้อมจริงๆ นั่นล่ะค่อยหยุดยาจะดีที่สุดนะจ๊ะ
“ยาคุมฯ กินแล้วก็ต้องหยุดบ้างไม่งั้นมดลูกพัง”
ยาคุมกำเนิดถูกคิดค้นขึ้นโดยแพทย์ที่เข้าใจเรื่องสรีระและการทำงานของร่างกายตามวงจรการตกไข่และฮอร์โมนโดยธรรมชาติ ดังนั้นจึงมั่นใจได้เลยว่ายาคุมฯ ไม่ใช่ยาพิษที่จะทำลายสุขภาพร่างกายของเราในภายหลัง มีเพียง 2 กรณีเท่านั้นที่ทางการแพทย์แนะนำว่าควรหยุดยาคุมฯ คือกรณีที่อยากมีลูกและการฉีดยาคุมที่อาจส่งผลต่อมวลความหนาแน่นของกระดูก ซึ่งตามปกติก็แนะนำให้ฉีดเพียงสองปีครั้ง
“ช่วงให้นมลูก ไม่จำเป็นต้องกินยาคุมฯ”
เป็นความเชื่อมานานแล้วว่าคุณแม่ขณะให้นมลูกไม่มีโอกาสท้องจนกว่าจะเด็กจะหย่านม แต่ความจริงคือโอกาสท้องสามารถเกิดขึ้นได้เสมอ ไม่เว้นแม้แต่ช่วงหลังคลอดไม่นาน เพราะทันทีที่ฮอร์โมนปรับเข้าสู่ภาวะปกติและคุณแม่เริ่มมีเพศสัมพันธ์ เมื่อนั้นโอกาสท้องก็มีและมีมากกว่าที่หลายๆ คนคิดซะด้วย เคยเห็นคุณแม่ที่ท้องหัวปีท้ายปีไหมล่ะ?
“ต้องกินยาคุมฯ เวลาเดิมทุกวันเพื่อให้ได้ผล”
ยังไม่มีผลวิจัยใดๆ มาชี้วัดประสิทธิภาพของยาคุมฯ ว่าจะได้ผลก็ต่อเมื่อกินเวลาเดิมทุกวันนะจ๊ะ แต่ที่หลายคนบอกอย่างนั้นก็เพื่อให้เราจำได้ว่าต้องกินทุกวันเป็นกิจวัตรเท่านั้น หรืออีกเหตุผลหนึ่งก็คือยาคุมแบบปราศจากสารเอสโตรเจนซึ่งประสิทธิภาพการป้องกันนั้นขึ้นอยู่กับเวลาที่กินด้วย เมื่อเลยเวลาประจำไปแล้วจะทำให้การป้องกันลดลง
“กินยาคุมฯ เป็นประจำทำให้เกิดลิ่มเลือด”
การกินยาคุมฯ อาจมีแนวโน้มทำให้เกิดลิ่มเลือดได้ก็จริงแต่ในปริมาณน้อยมากคือ 0.04 – 0.18 เปอร์เซ็นต์เท่านั้น ส่วนใหญ่แล้วลิ่มเลือดมักเกิดขึ้นจากสาเหตุอื่นมากกว่าเช่น การตั้งครรภ์ หลังคลอดบุตร รวมถึงพฤติกรรมอื่นๆ เช่น ภาวะความดันโลหิตสูง สูบบุหรี่ ความอ้วน โรคหัวใจ ไมเกรน ฯลฯ ดังนั้นก่อนจะโทษยาคุมต้องดูปัจจัยอื่นด้วยว่าอาจเป็นสาเหตุหลักในการเกิดลิ่มเลือดก็เป็นได้
“ยาคุมฯ กลางแผงคือส่วนที่สำคัญที่สุด”
ขึ้นชื่อว่ายาคุมฯ ยังไงก็ควรกินเป็นประจำทุกวัน ดังนั้นความเชื่อที่ว่า “ลืมกินยา” ช่วงต้นแผงหรือท้ายแผงก็ไม่ท้องอยู่ดีนั้นเป็นความเชื่อที่ผิด แต่ก็ขึ้นอยู่กับประเภทของยาด้วย เช่น ยาคุมแบบ 28 เม็ดซึ่งเป็นที่นิยมที่สุดนั้น วงจรการป้องกันที่แน่นหนาจะขึ้นอยู่กับช่วง 7 วันแรกเป็นหลัก นั่นหมายถึงถ้าลืมบ้างในช่วงสัปดาห์ที่ 2-3 ก็ยังมีโอกาสตั้งครรภ์น้อยกว่า แต่ช่วงต้นแผงและท้ายแผงคือช่วงที่ซีเรียสที่สุด แนะนำหากไม่มีแพลนจะตั้งครรภ์ก็จงกินยาทุกวันจนเป็นกิจวัตรนั่นล่ะดีที่สุดนะสาวๆ
“กินยาคุมฯ ไม่ท้องหรอก”
การคุมกำเนิดที่ได้ผลร้อยเปอร์เซ็นต์คือการไม่มีเพศสัมพันธ์ นั่นหมายถึงแม้แต่การกินยาคุมฯ ก็ใช่จะป้องกันการตั้งครรภ์ได้แบบไม่มีข้อแม้ ตามสถิติและการวิจัยของสถาบันในสหรัฐฯ ชี้ให้เห็นว่าการกินยาคุมฯ อย่างมีวินัยสามารถป้องกันการตั้งท้องได้มากกว่า 99 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งถือว่าเป็นระดับการปกป้องที่สูงกว่าการใส่ถุงยางอนามัยที่ป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 98 เปอร์เซ็นต์ และการหลั่งภายนอกที่แม้ความเสี่ยงจะมีแค่ 4-22 เปอร์เซ็นต์แต่ใครจะรู้ล่ะว่าตัวเลขอันน้อยนิดนั้นอาจเกิดขึ้นกับใครก็ได้ ดังนั้นเอาความสบายใจและปลอดภัยไว้ก่อนเป็นดีที่สุด
เห็นไหมยาคุมกำเนิดไม่น่ากลัวอย่างที่คิดหากรู้จักใช้อย่างถูกต้อง ทั้งยังช่วยให้มั่นใจสบายใจขึ้นอีกโขเลยล่ะ
อ่านต่อเพิ่มเติมได้ที่: www.facebook.com/NeverSurrenderThailand
